دستگاه دیاگ چیست و چه کاربردی دارد؟

در اوایل دهه ۸۰ بود که صنعت خودروسازی به فکر این افتاد که باید برای خودروهایی که تولید می شوند راهی قرار دهد تا مکانیک ها بتوانند بدون اینکه کل اجزای خودرو را کف زمین پهن کنند بتوانند از ایرادات آن آگاه شوند و فقط قطعاتی را که نیاز به تعمیر دارد را جدا و تعمیر کنند. برای تحقق این امر کامپیوترهای هوشمندی وارد خودروها شدند که روی خودرو نصب می شدند و از آن طرف نیز روی نقاط حیاتی خودرو مانند گیربکس، ترمزها، خنک کننده ها، قطعات برقی، قطعات حیاتی موتور و امکانات رفاهی و آپشن ها، سنسورها و کنترل کننده هایی نصب می شد که در صورتی که به هر عنوانی دچار خطا و عیب شدند، کد خطایی مربوط به آن نقطه را روی حافظه ای در داخل کامپیوتر خودرو وارد کنند. از دیگر دلایلی که چنین کامپیوتری هایی بوجود آمدند، وجود امکانات رفاهی که روز به روز در خودروها بیشتر و بیشتر ظهور پیدا می کنند. همچنین از دیگر دلایل مهم، بررسی وضعیت آلایندگی یک خودرو می باشد که ورود این نوع کامپیوترها رو توجیه می کند.

دستگاه دیاگ (عیب یاب) چیست؟

دیاگ که مخفف کلمه دایاگنوستیک (Diagnostic) می باشد به نوعی عملیات خطایابی توسط دستگاه مخصوصی گفته می‌شود که اطلاعات را از کامپیوتر خودرو استخراج می‌کند و بعد از آنالیز کدهای خطا موجود در آن، می‌توان به ایرادهای جزیی و کلی خودرو پی‌برد. دستگاه های دیاگ همگی به نوعی کد خوان هستند و بطور کلی به دو دسته تقسیم می شوند.
دسته اول به نام اسکنر ها معروف می باشند که فوق العاده حرفه ای و کارامد هستند. بیشتر این نوع دستگاه ها را در نمایندگی خودروهای لوکس، نمایشگاه های مدرن و شرکت های مرتبط با کارشناسی فنی خودرو که به صورت حرفه ای فعالیت می کنند؛ می‌توانید مشاهده کنید. نمونه این نوع از اسکنرها را می‌توان دستگاه فوق پیشرفته جی اسکن (G-SCAN) نام برد که قابلیت های بسیار فوق العاده ای دارد.
نمونه ی بعدی دستگاه هایی هستند که بسیار ارزانتر و به قولی دم دستی تر می باشند که حتی شما هم شاید بتوانید از آن استفاده کنید. این دستگاه ها هم مانند اسکنرها هستند با این تفاوت که بعد از اتصال به کامپیوتر خودرو به جای ارسال اطلاعات به اسکنر آن را توسط بلوتوث یا وای فای به کامپیوتر یا موبایل شما ارسال می‌کنند. کافیست شما اپلیکیشن مرتبط با دستگاه دیاگ مورد نظر را روی کامپیوتر یا موبایل اندرویدی خود نصب کنید؛ تا این دستگاه ها بعد از اتصال به کامپیوتر خودرو اطلاعات را بصورت زنده به کامپیوتر یا موبایل شما ارسال کنند.

آیا دیاگ در همه ی خودرو ها قابل استفاده است؟

استفاده از دستگاه دیاگ فقط برای خودروهایی امکان پذیر می باشد که مجهز به کامپیوتر مرکزی هوشمندی به نام ECU باشند؛ در حال حاضر نیز بیشتر خودروها، کامپیوتر مرکزی دارند. وجود این واحد در خودرو به قدری مهم و کاربردی می باشد که برخی از سازندگان خودرو از چند ECU در خودرویشان بهره می برند.
ECU تراشه ای می باشد که برای بررسی و کنترل وضعیت مستمر خودرو در آن تعبیه می شود. این واحد کنترل، برای اینکه بتواند مشکلات خودرو را دریافت و ثبت کند، به سنسورهایی در قسمت های مختلف خودرو نیاز دارد تا اطلاعات لازم را به صورت کد و الکترونیکی به آن ارسال کنند. به این ترتیب سنسورهایی مثل سنسور دور موتور یا RPM، سنسور دمای هوا ATS و سنسور دریچه گاز یا TPS اطلاعات لازم از وضعیت قسمت مربوط به خود را به ECU خودرو می فرستند.

فرقی نمی کند که مشکل در کدام یکی از قسمت های مکانیکی و الکترونیکی خودرو بروز کرده باشد، در هر حال ECU یا کامپیوتر به عنوان واحد کنترل الکترونیک خودرو از آن مشکل مطلع می باشد و می تواند اطلاعات درست و دقیقی را از ایراد و خطای به وجود آمده در اختیار تعمیرکاران بگذارد. کسب اطلاعات از این واحد با دستگاه دیاگ امکان پذیر می باشد. دیاگ در واقع دستگاهی است که کدهای ECU را ترجمه و مدیریت می کند.

انواع دیاگ خودرو

دیاگ موتورسیکلت

9 محصولات

دیاگ خودروهای سواری

32 محصولات

دیاگ خودروهای سنگین، ماشین آلات راهسازی

26 محصولات

اجزای تشکیل دهنده دستگاه دیاگ

دستگاه دیاگ یا عیب یاب خودرو دستگاهی می باشد که با وصل شدن به ECU یا کامپیوتر خودرو قادر به بررسی وضعیت خودرو و بدست آوردن اطلاعات کاری آن می باشد. هر دستگاه دیاگ خودرو از چهار قسمت اصلی زیر تشکیل شده است که در ادامه هر کدام را به کوتاهی توضیح خواهیم داد.

۱- کامپیوتر

کامپیوتر دستگاه دیاگ وظیفه پردازش اطلاعات دریافت شده از ECU خودرو را دارد و با استفاده از آن اطلاعات و بهینه سازی آن ها دانشی را در رابطه با وضعیت کارکرد قطعات و نحوه عملکرد خودرو نشان می دهد. اصلی ترین بخش یک دستگاه دیاگ همان کامپیوتر می باشد که وظیفه پردازش اطلاعات را بر عهده دارد.

۲- سخت افزار یا اینترفیس

منظور از سخت افزار یا اینترفیس همان مترجم میانی بین ECU و کامپیوتر معمولی دستگاه دیاگ می باشد. با استفاده از اینترفیس و کابل های رابط، ما قادر خواهیم بود خودرو را عیب یابی کرده و مشکلات احتمالی عملکردی آن را شناسایی کنیم.

۳- کابل های رابط و کانکتورها

وظیفه اتصال دستگاه دیاگ به کامپیوتر خودرو را بر عهده دارد و قادرند اطلاعات را بین ECU و دستگاه دیاگ منتقل نمایند. این کابل ها و کانکتورها از یک طرف به دستگاه دیاگ و از طرف دیگر مستقیما به کامپیوتر خودرو متصل می شوند.

۴- نرم افزار دیاگ خودرو

یکی دیگر از مهمترین قسمت های دیاگ می باشد که برای هر مدل خودرو متفاوت می باشد. هر خودرو از یک سری دستورالعمل های کارکردی متفاوت استفاده می کند. به همین دلیل نمی توان هر خودرویی با هر نرم افزاری دیاگ زد. برای هر خودرو باید از نرم افزار خاص خود آن خودرو استفاده نماییم تا دستگاه بتواند نحوه کارکرد فعلی خودرو را با استاندارهای نوع خودرویی که انتخاب شده است تطبیق دهد و آنگاه اقدام به عیب یابی نماید.

نحوه اتصال دستگاه دیاگ به خودرو

اتصال دستگاه دیاگ به خودرو از طریق کابل می باشد و اطلاعات کامپیوتر خودرو در واقع به واسطه‌ی همین کابل به دستگاه دیاگ یا به عبارت بهتر به اینترفیس دستگاه دیاگ منتقل می‌شود. این اینترفیس نیز با اتصال به لپتاپ، اطلاعات گرفته شده را به لپتاپ منتقل می‌کند و متخصص با خواندن اطلاعاتی که در لپتاپ به نمایش درآمده‌اند می‌تواند دریابد که وضعیت خودرو از چه قرار است.

نحوه کار دستگاه دیاگ چگونه است؟

دستگاه‌های دیاگ از طریق پورت یا درگاه اتصال (OBD) به ای سی یو خودرو متصل می‌شوند؛ این پورت ممکن است با توجه به نوع خودرو داخل کاپوت یا زیر داشبورد باشد. پس از برقراری ارتباط، دستگاه‌ دیاگ شروع به اسکن اطلاعات موجود در کامپیوتر می کند و پس از تجزیه و تحلیل کدهای خطا موجود در ECU، آن‌ها را به اطلاع تعمیرکار می‌رساند.
در صورتی که این خطاها به دلیل خرابی‌ فیزیکی قطعه مورد نظر باشد، دستگاه دیاگ نمی‌تواند این خطاها را پاک نماید و بنا به تشخیص تعمیرکار قطعه معیوب باید تعویض شود، اما در بیشتر مواقع مواردی که قطعه ایراد فیزیکی نداشته باشد دستگاه دیاگ می‌تواند به راحتی خطاهای موجود را پاک نماید.
مطمئنا اگر خودرویی که به دستگاه دیاگ متصل می‌شود دارای ECU پیشرفته ‌تری باشد، دستگاه دیاگ می‌تواند اطلاعات بیشتری را به نمایش بگذارد و همچنین هرچه تکنولوژی ساخت خودرو و کامپیوتر آن قدیمی‌تر باشد، مقدار اطلاعات یا داده‌ها محدودتر خواهند بود. به طور کلی در اغلب خودروها، دستگاه‌های دیاگ می‌توانند اطلاعات سیستم‌های برقی خودرو، سنسور کاتالیزور، سنسور ABS، سنسور اکسیژن، فشار روغن گیربکس و… را بررسی نمایند.
سخن آخر
دستگاه دیاگ خودرو امروزه به کمک مکانیک ها آمده است و با استفاده از آن می توان به راحتی در سریع ترین زمان ممکن و با کمترین هزینه مشکلات خودرو را برطرف کرد.
یکی از بهترین عملکرد هایی که این دستگاه دارد راحتی استفاده از آن می باشد و همچنین این دستگاه می تواند به صورت بسیار دقیق مشکل را پیدا کند. همچنین با استفاده از دستگاه دیاگ می توانید ورژن کامپیوتر را ارتقا دهید تا عملکرد اتومبیل بهتر شود.